Trong khuôn khổ các hoạt động của Lễ hội Cà phê Buôn Ma Thuột lần thứ 9 năm 2025, sáng ngày 11 tháng 3 năm 2025, tại nhà ông Y Vinh Êung (Buôn Lê, Liên Sơn, huyện Lắk) đã diễn ra Nghi lễ cúng sức khỏe cho voi.

Gắn liền với cuộc đời mỗi con voi là lễ cúng sức khỏe cho voi. Trong sinh hoạt hằng ngày, voi là người bạn, người thân, giúp con người gánh vác công việc nặng nhọc. Trong ngày hội, voi không chỉ là niềm tự hào của gia đình mà còn của cả cộng đồng. Từ xa xưa, theo quan niệm của người dân địa phương sức khỏe của voi, được cho là do Yàng (các vị thần) ban tặng, nên nghi lễ này càng được người dân coi trọng.

Thầy cúng đang thực hiện nghi lễ cúng sức khỏe cho voi

Trong nghi lễ cúng sức khỏe cho voi, thầy cúng là người có uy tín và am hiểu tập tục của buôn làng. Thầy cúng cùng với các nài voi trong buôn đến nhà chủ voi chuẩn bị lễ vật, cùng ăn và uống rượu với gia đình.

Lễ cúng được coi là sang trọng và tươm tất khi gia chủ làm trâu ăn mừng, bình thường là heo, nếu không cũng là gà…, tùy thuộc vào gia cảnh của chủ voi. Các lễ vật bắt buộc đi kèm ít nhất là 03 chén xôi, tiết lợn, đầu heo và một số lễ vật khác.

Cúng sức khỏe cho voi, mong Yàng cho voi nhiều sức khỏe để gánh vác công việc cho buôn làng

Lễ cúng gồm có 3 phần: Phần thứ nhất cúng gọi các Yàng: Yàng voi, Yàng đất, Yàng trời, Yàng núi hãy về đây chứng giám nghi lễ cúng sức khỏe cho voi; Phần thứ 2: Cúng sức khỏe cho voi mong muốn cầu mong cho voi luôn được khỏe mạnh, gần gũi với người dân, giúp đỡ chủ nhà và buôn làng trong những công việc quan trọng. Phần thứ 3: cúng sức khỏe cho các nài voi cầu mong cho các nài voi có sức khỏe để chăm sóc voi và dặn dò các nài voi, hãy chăm sóc và bảo vệ đàn voi, vì voi là một thành viên trong gia đình.

 Diễn tấu chiêng Knah trong lễ cúng sức khỏe cho voi

Lễ cúng sức khỏe cho voi không chỉ thể hiện sự quan tâm, gắn bó giữa con người và voi mà còn phản ánh nét đẹp văn hóa, tín ngưỡng của cộng đồng. Đây là truyền thống quý báu, thể hiện lòng biết ơn đối với voi - loài vật gắn bó mật thiết với đời sống người đồng bào dân tộc Mnông nói riêng và đồng bào các dân tộc tại chỗ ở Tây Nguyên nói chung. Việc duy trì và bảo tồn nghi lễ này góp phần giữ gìn bản sắc văn hóa độc đáo, đồng thời khẳng định tinh thần tôn trọng thiên nhiên của đồng bào nơi đây.